Delen
Lees hier de uitgeschreven versie van de podcast
In de spreekkamer is niet altijd voldoende begrip voor en kennis over intersekse. Intersekse personen lopen in hun leven vaak tegen vooroordelen aan en ontvangen niet altijd passende zorg, er is vaak zelfs sprake van overmedicalisering. Terwijl openheid, acceptatie en vragen naar welke zorg intersekse personen wel of niet willen ontvangen, voor een betere kwaliteit van leven kan zorgen. Ook Annelies (35) ervoer dit. Als Annelies op haar 17e bij de huisarts komt vanwege een uitblijvende cyclus, komt ze terecht in een stroom van onnodige behandelingen, die ze – achteraf gezien – nooit had willen ondergaan.
Intersekse verwijst naar de ervaringen van mensen die geboren zijn met een lichaam dat niet past binnen de normatieve definities van man en vrouw. In Nederland wonen 85.000 mensen (1 op de 200) die zijn geboren met zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtskenmerken. Geslachtskenmerken zijn lichaamskenmerken die als ‘typisch’ mannelijk (penis en balzak) of vrouwelijk (schaamlippen en clitoris) worden beschouwd.
Bij intersekse bepalen chromosomen niet je geslacht. Er worden meisjes geboren met XY-chromosomen en jongens met XX-chromosomen. Maar ook worden meisjes geboren met alleen een X-chromosoom, en jongens met twee of meer X-chromosomen plus een Y-chromosoom. Iemands geslacht wordt dus door veel meer factoren bepaald dan alleen de geslachtschromosomen.
Er bestaan tientallen vormen van intersekse. Bij sommige mensen wordt een aangeboren variatie in geslachtskenmerken al bij de geboorte ontdekt, bij sommige mensen op latere leeftijd, en bij sommige mensen nooit, omdat artsen het niet herkennen.
Intersekse is geen identiteit die gekozen kan worden en is iets anders dan genderidentiteit: de meeste intersekse mensen identificeren zichzelf als man of vrouw. Een relatief grote groep identificeert als non-binair.
DSD staat voor Disorders/Differences of Sex Development en is de naam die artsen gebruiken voor de gezondheidsproblemen die gepaard kunnen gaan met intersekse. Omgekeerd kun je zeggen dat intersekse de naam is voor de sociale aspecten die gepaard gaan met DSD. Intersekse en DSD zijn dus niet hetzelfde. In deze uitgebreide publicatie wordt het belang van dit verschil nader uitgelegd.
Nog steeds ondergaan Nederlandse intersekse kinderen onnodige, zonder problemen tot later uitstelbare medische behandelingen zonder dat ze daar zelf toestemming voor hebben gegeven. De VN, de Raad van Europa en het Europees Parlement vinden dat een schending van de (mensen)rechten van het kind. Lees hier meer over het standpunt van NNID over non-consuele niet-noodzakelijke medische behandelingen.
Door schaamtegevoelens en stigmatisering kiezen de meeste intersekse mensen voor geheimhouding. Zij vertellen het aan (bijna) niemand, waardoor ze niet zichtbaar zijn in de maatschappij. In dit artikel lees je meer over waarom intersekse mensen vaak niet zichtbaar zijn en wordt ingegaan op de vraag wat een coming-out nu nog in de weg staat.
Verder lezen? Kijk voor meer informatie op seksediversiteit.nl, NNID.nl of bekijk dit overzicht van andere belangrijke organisaties.